Analistët ushtarakë besojnë se Putini do të duhet të marrë një vendim për mobilizimin në javët e ardhshme.
Kur ushtarëve të brigadës elitare ruse në fillim të prillit iu tha të përgatiteshin për udhëtimin e dytë në Ukrainë, në radhët e tyre shpërtheu frika, shkruan Guardian.
Njësia, e vendosur në Lindjen e Largët të Rusisë gjatë kohës së paqes, fillimisht hyri në Ukrainë nga Bjellorusia kur filloi lufta në fund të shkurtit dhe përjetoi luftime të ashpra me forcat ukrainase.
“Shpejt u bë e qartë se jo të gjithë donin të merrnin pjesë në të. Shumë prej nesh thjesht nuk donin të ktheheshin, “, tha Dmitrij, një anëtar i njësisë që kërkoi të mos identifikohej me emrin e tij të vërtetë. “Dua të kthehem te familja ime – dhe jo në një arkivol.”
Me tetë kolegë të tjerë, Dmitry u tha komandantëve të tij se ai refuzoi të bashkohej me pushtimin.
‘Ata ishin të tërbuar. Por në fund u qetësuan sepse nuk mundën të bënin shumë”, tha ai.
Ai u transferua shpejt në Belgorod, një qytet rus pranë kufirit me Ukrainën, ku ai është vendosur që atëherë.
“Kam shërbyer pesë vjet në ushtri. Kontrata ime skadon në qershor. Do të kryej kohën e mbetur dhe më pas do të largohem nga këtu”, tha ai. “Nuk kam asgjë për të cilën të turpërohem. Ne nuk jemi zyrtarisht në luftë, kështu që ata nuk mund të më bënin të shkoja. Asnjë luftë nuk është shpallur zyrtarisht”.
Refuzimi i Dmitrit për të luftuar nxjerr në pah disa nga vështirësitë me të cilat përballet ushtria ruse si rezultat i vendimit politik të Kremlinit për të mos i shpallur zyrtarisht luftë Ukrainës – por më tepër e përshkruan pushtimin si një ‘operacion ushtarak special’.
Sipas rregullave ushtarake ruse, ushtarët që refuzojnë të luftojnë në Ukrainë mund të përballen me shkarkimin, por nuk mund të ndiqen penalisht, shpjegoi Mikhail Benyash, një avokat që këshilloi ushtarët që zgjedhin opsionin.
Benyash shton se ‘qindra e qindra’ ushtarë janë në kontakt me ekipin e tij për këshilla se si të shmangin dërgimin në luftime. Midis tyre ishin 12 roje kombëtare nga qyteti jugor rus i Krasnodarit, të cilët u pushuan nga puna pasi refuzuan të shkonin në Ukrainë.
“Komandantët po përpiqen të kërcënojnë ushtarët e tyre me burg, por ne i këshillojmë ushtarët që thjesht të thonë jo,” tha Benyash, duke shtuar se ai nuk ishte në dijeni të ndonjë procedimi penal kundër ushtarëve që refuzuan të luftonin dhe se nuk kishte bazë ligjore për procedim penal.
Një histori e ngjashme i tha BBC-së nga Sergei Bokov, një ushtar 23-vjeçar i cili vendosi të largohej nga ushtria në fund të prillit pasi luftoi në Ukrainë.
“Komandantët tanë as nuk u grindën me ne, sepse ne nuk ishim të parët që u larguam,” tha Bokov.
Duke treguar për ligjet ushtarake ruse, Benyash tha se do të ishte më e vështirë për ushtarët të refuzonin të luftonin nëse Rusia shpall luftë në shkallë të plotë.
“Gjatë luftës rregullat ishin krejtësisht të ndryshme. Refuzimi do të nënkuptonte atëherë dënime shumë më të ashpra. Ata mund të përfundojnë në burg.’
Megjithëse numri i saktë i ushtarëve që refuzojnë të luftojnë mbetet i paqartë, këto histori ilustrojnë atë që ekspertët ushtarakë dhe qeveritë perëndimore thonë se është një nga pengesat më të mëdha të Rusisë në Ukrainë, dhe kjo është një mungesë serioze e këmbësorisë.
Vendimi për mobilizimin
Sipas zyrtarëve perëndimorë, Moska fillimisht futi rreth 80% të forcave të saj kryesore luftarake tokësore – 150,000 njerëz – në luftë në shkurt. Por dëme të konsiderueshme iu shkaktuan ushtrisë pasi u përballën me probleme logjistike, moral të dobët dhe një rezistencë të nënvlerësuar ukrainase.
Analisti ushtarak Rob Lee beson se Putini do të duhet të marrë një vendim për mobilizimin në javët e ardhshme.
“Rusisë i mungojnë trupat e mjaftueshme për rotacion të qëndrueshëm. Trupat po mbarojnë, nuk do të mund të zgjasin aq gjatë. Rekrutët mund të plotësojnë disa boshllëqe, por ata janë të trajnuar dobët. Shumë njësi që supozohet të trajnojnë rekrutët po luftojnë vetë”, tha Lee.
Por përndryshe, Rusia së shpejti mund të “luftojë për të mbajtur territorin që kontrollon aktualisht në Ukrainë, veçanërisht pasi Ukraina po merr pajisje më të mira nga NATO,” tha ai.
Autoritetet ruse kanë shtuar në heshtje përpjekjet për të rekrutuar trupa pasi është bërë e qartë se një fitore e shpejtë në Ukrainë është e paarritshme.
Ministria ruse e Mbrojtjes ka filluar të reklamojë vendet e lira të punës në vendet e punësimit, duke u ofruar njerëzve pa përvojë luftarake mundësinë për t’u bashkuar me ushtrinë në bazë të kontratave fitimprurëse afatshkurtra. Disa kompani të mëdha shtetërore kanë marrë letra duke i kërkuar që të regjistrojnë punonjësit e tyre në ushtri.
Në të njëjtën kohë, ata iu drejtuan mercenarëve, duke vendosur luftëtarë nga grupi famëkeq Wagner i lidhur me Kremlinin.
Por analistët thonë se nuk ka gjasa që rekrutët vullnetarë dhe grupet mercenare të çojnë në një rritje të konsiderueshme të numrit të trupave të reja, krahasuar me shifrat që do të sillte mobilizimi i pjesshëm ose i plotë.
Pavarësisht spekulimeve të mëparshme, Putin nuk i shpalli zyrtarisht luftë Ukrainës gjatë fjalimit të tij të 9 majit për Ditën e Fitores.
Andrei Kolesnikov, një bashkëpunëtor i lartë në Carnegie Endowment for International Peace, tha se autoritetet mund të jenë të shqetësuara se një mobilizim i përgjithshëm mund të ngrejë një stuhi në një pjesë të madhe të popullsisë që mbështet ‘operacionin special’.
Rusët mund të jenë “në favor të konfliktit, por ata nuk duan vërtet të luftojnë”, tha ai, duke shtuar se një mobilizim i përgjithshëm do të nënkuptonte “humbje kolosale të ushtarëve të patrajnuar”.